Co powiesz na fascynującą podróż przez historię i kulturę Liptowa? Z Liptov Region Card możesz skorzystać z wielu korzyści i uzyskać 30% zniżki na wstęp do Muzeum Liptowskiego (Liptovské múzeum).

W tym poście będziemy wspólnie zwiedzać nową interaktywną wystawę poświęconą Janowi Korwinowi i odkrywać skarb pierwotnie ukryty pod zamkiem Likawa. Jeśli przeczytasz go uważnie, dowiesz się, czego możesz nauczyć i spodziewać się w muzeum. Jeśli jesteś w Rużomberku z rodziną, a pogoda nie dopisuje, wiedz, że Muzeum Liptowskie to miejsce, w którym możesz spędzić czas z dziećmi.  Z Liptov Region Card w ręku, historyczne tajemnice są teraz dostępne przez cały rok dla każdego członka twojej rodziny.

Gdzie znaleźć Muzeum Liptowskie

W Rużomberku nie sposób się zgubić, to fakt. Przecinają go „dwie” ulice i ma „dwa” place. Na jednym z nich (Plac Š. N Hýroša), w samym centrum miasta, znajduje się nasze muzeum. Dlatego bardzo łatwo jest znaleźć budynek muzeum, to jest fakt nr 2.

Zostało założone w 1912 roku przez grupę entuzjastów skupionych wokół Artúra i Júliusa Kűrthich, a od 1937 roku mieści się w reprezentacyjnym budynku. Ten imponujący gmach, dzięki swojej architekturze, natychmiast urzeka każdego odwiedzającego. Wszyscy miejscowi znają go doskonale, więc wystarczy zapytać, a z chęcią pokierują cię do muzeum. Tym razem jednak udaję się do niego „w przebraniu“ turysty z Liptov Region Card w ręku.

Ekspozycje znajdują się na kilku piętrach, a każda z nich oferuje unikalny wgląd w przeszłość Liptowa. Można tu znaleźć ekspozycje poświęcone żywej i martwej przyrodzie Liptowa, ważnym znaleziskom i stanowiskom archeologicznym lub historii od czasów najdawniejszych po współczesność. Szczególną uwagę poświęcono historii produkcji papieru na Słowacji i osobie Andreja Hlinki.

30% zniżka do muzeum!

Ale zacznijmy od początku. Po wejściu do muzeum w kasie biletowej zeskanuj kod QR, wybierz rodzaj zniżki, pokaż go i 30-procentowa zniżka jest twoja!

Zwiedzanie można rozpocząć na parterze, gdzie znajduje się główna sala ekspozycyjna, w której obecnie (od lutego do lipca 2024 r.) można znaleźć wystawę Secesja na Liptowie.

Przejdźmy jednak na pierwsze piętro. Oprócz klasycznych ekspozycji Muzeum Liptowskiego znajduje się tu galeria, w której obecnie swoje prace wystawiają fotografowie z Rużomberka zrzeszeni w stowarzyszeniu Fotoklub RK 1924, który w tym roku obchodzi swoje 100. urodziny. Przez cały rok 2024 odbędzie się tu szereg wystaw członków jednego z najstarszych słowackich, ale także europejskich fotoklubów.

Oprócz wspomnianej galerii znajduje się tu wystawa historii naturalnej Liptowa oraz wystawa o średniowiecznych i nowożytnych dziejach Liptowa, ekspozycja cechów i rzemiosł oraz ekspozycja Liptów w czasach prehistorycznych i na początku epoki protohistorycznej, którą poznamy bardziej szczegółowo dzięki Simonie Sliackej, muzealnej archeolożce, która nas po niej oprowadzi.

Liptów w czasach prehistorycznych i protohistorycznych    

„Ekspozycja archeologiczna przedstawia najstarszą osadę na Liptowie od czasów paleolitu górnego”, rozpoczyna krótki wykład archeolożka z Muzeum Liptowskiego.

„Najstarsza osada w dolnym regionie Liptowa została zidentyfikowana podczas badań Pałacu św. Zofii w Rużomberku, z których Muzeum Liptowskie prezentuje małe ostrza mikrolityczne. Nie jest to już okres dużych tłuków pięściowych, ponieważ jest to już wysokiej jakości narzędzia łupane, które się odłupuje od większych kamieni. Materiał do produkcji był w większości sprowadzany, nie jest to surowiec miejscowy, co już nam wskazuje na ożywione kontakty handlowe” – dodaje pani archeolog.

„Cała ekspozycja jest ułożona chronologicznie od paleolitu górnego, przez neolit (pierwsi rolnicy w Beszeniovej) po eneolit (okres przejściowy między archeologicznymi epokami kamienia i brązu)” – wyjaśnia Simona Sliacka. „Jeśli chodzi o znaczące miejsca, mamy cyfrową rekonstrukcję znaleziska z Jaskini Liskowskiej. Na Liptowie i ogólnie w północnej Słowacji mamy bardzo mało grobów. Interesujące jest więc to, że liczba miejsc pochówku nie odpowiada liczbie ludności, która była tu w tym czasie. Ludzie w tej jaskini byli pochowani wtórnie – ich szczątki zostały zabrane z pierwotnych grobów i rytualnie złożone w Jaskini Liskowskiej” – zdradza tajemnicę Sliacka.
„Wraz z pojawieniem się pierwszego metalu osiągamy próg epoki brązu. Najwcześniejsza epoka brązu nie obejmuje Liptowa – wygląda na to, że klimat był wtedy bardzo niekorzystny. Albo żyła tu minimalna liczba ludności, albo Liptów był rodzajem „strefy transferowej”. Z okresu wczesnej i późnej epoki brązu (kultura pól popielnicowych – ludzi wtedy grzebano, paląc ich ciała i umieszczając popiół w tzw. popielnicy) w muzeum można znaleźć piękną kolekcję mieczy typu liptowskiego z pełną odlewaną rękojeścią” – dodaje archeolożka.

Aby jednak nie zdradzić wszystkich tajemnic skrywanych w muzeum, lepiej będzie, jeśli sami odwiedzicie poszczególne ekspozycje i dowiecie się ciekawostek na temat np. trzech kurhanów koło Ivachnovej odkrytych na trasie nowej autostrady, skarbu z Liptovskej Ondrašovej, kolekcji brązowych diademów znalezionych w Liptovskim Sliaču, warownych grodziskach na Demänowej Hore, tego, dlaczego Celtowie wprowadzili do swojego ubioru męskie spodnie i wielu innych ciekawostek.

Po bardzo interesującym wykładzie czekają na nas najnowsze atrakcje Muzeum Liptowskiego, do których kierujemy nasze kroki.

Interaktywny portret liptowskiego księcia Jana Korwina

„Liptów zyskał wyjątkowy status za panowania króla Macieja Korwina, który uczynił swojego jedynego potomka, nieślubnego syna Jana Korwina, najbogatszym szlachcicem królestwa. W 1479 r. podniósł Liptów do rangi księstwa, którego częścią stała się Orawa. Jan Korwin był właścicielem zamków i wielu posiadłości na Liptowie oraz w jego najbliższej okolicy, w tym zamku Likawa, zamku Orawskiego i zamku Sklabinia” – czytamy na tablicy informacyjnej obok zdigitalizowanego i interaktywnego portretu Jana Korwina. On sam opowie historię swojego życia i umożliwi uruchomienie audiowizualnego przewodnika po całej wystawie, zostaniesz oprowadzony po wystawie dzięki głosowi słowackiego aktora Ivo Gogála.

Interaktywny portret został dodany do ekspozycji w 2023 roku i od momentu uruchomienia stał się jedną z atrakcji ekspozycji na temat średniowiecznych i nowożytnych dziejów Liptowa. Stań się częścią historii Jana Korwina, który pozostawił niezatarty ślad w historii Liptowa. Interaktywny portret w Muzeum Liptowskim pozwala zanurzyć się w jego epoce i poczuć atmosferę średniowiecza. A co najlepsze, z kartą Liptov Region Card masz to wszystko z 30% zniżką 😊

Kolejną nowością tej ekspozycji jest kolejny element interaktywny, który pozwala na wyświetlanie na szybie gabloty prezentacji na temat danego obiektu kolekcji – w tym przypadku hakownicy. Zwiedzający ma zatem możliwość porównania wirtualnej prezentacji z rzeczywistym eksponatem (hakownicą) w jednym miejscu.

Ponieważ nasz czas zarezerwowany na zwiedzanie muzeum powoli dobiega końca, ruszamy dalej i kierujemy się prosto na trzecie piętro. Po drodze mijamy ekspozycję papiernictwa, ekspozycję na temat Andreja Hlinki, ekspozycję etnograficzną i ekspozycję historii Rużomberka. Ekspozycje te są nam już jednak znane, dlatego nasze kroki kierujemy dalej, bezpośrednio do skarbu spod zamku Likawa.

Skarb spod zamku Likawa

W 2022 roku muzeum uruchomiło nową ekspozycję – Skarby spod Likawy (Poklady spod Likavy). Historię skarbu opowiedziała nam ponownie archeolożka Simona Sliacka: „Skarby spod Likawy zasadniczo odwzorowują składowanie depozytów (specjalnych nagromadzeń monet). Skoro znaleźliśmy monety, oznacza to, że ktoś nie wrócił po nie. Mamy tu dwa skarby: nie wrócił „jakiś Celt” i nie wrócił „jakiś wojownik” z okresu wojny domowej, która nastąpiła po bitwie pod Mohaczem w 1526 r. Liptów był nieciekawą strefą tranzytową w tym okresie, ponieważ walczyło tu dwóch adeptów do węgierskiego tronu. I jeden z nich, a raczej jego człowiek (zakładamy, że był zwolennikiem Jana Zápolyi, ponieważ w tym depozycie jest więcej jego monet i tylko trzy monety Ferdynanda Habsburga) uciekł, na tamte czasy ze zwykłą gotówką, i aby uniknąć jej odebrania, po prostu ją zakopał.”

Skarb ten został odkryty w 2019 roku przez małżeństwo wędrujące po lesie w pobliżu zamku Likawa. Obecnie jest jedną z atrakcji Muzeum Liptowskiego. Zwiedzanie tego słowackiego unikatu historycznego z Liptov Region Card to cenne doświadczenie, które pozwoli Ci zanurzyć się w czasach minionych.

I w tym miejscu nasza wizyta w muzeum dobiega końca. Przyznaję, że wszedłem do muzeum nieco sceptycznie nastawiony – jako mieszkaniec Rużomberka mam je utrwalone przez eksponaty zwierząt, które są w muzeum praktycznie „od zawsze” i widziałem je chyba z milion razy. Jednak nowe interaktywne smart elementy, skarb spod Likawy czy fachowe oprowadzanie archeolożki Simony Sliackiej wzbogaciły doświadczenie zwiedzania muzeum i podniosły jego poziom w moich oczach o kilka poziomów wyżej. Jednak nasz post blogowy to tylko mały przedsmak tego, czego naprawdę można się spodziewać w Muzeum Liptowskim. Wybierz się w pełną przygód podróż przez historię i skorzystaj ze wszystkich korzyści, jakie ma do zaoferowania Liptov Region Card. Rużomberk i ekspozycje Muzeum Liptowskiego są gotowe, aby odkryć przed Tobą swoje skarby, które #TrebaZazit. W swoich postach w mediach społecznościowych, dotyczących wizyty w muzeum, nie zapomnij oznaczyć nas @visitliptov.

Na koniec kilka wskazówek dotyczących Liptov Region Card:

• Skorzystaj z karty Liptov Region Card przy wejściu do Muzeum Liptowskiego i ciesz się 30% zniżką na wstęp. Oznacza to, że nie tylko odkryjesz fascynujące wystawy, ale także zrobisz to po okazyjnej cenie. Zniżka dotyczy nie tylko ekspozycji muzeum w Rużomberku, ale także innych ekspozycji w całym regionie Liptowa.
• Inne atrakcje w regionie, na które można uzyskać fantastyczne zniżki, można znaleźć na naszej podstronie Liptov Region Card.
• Kartę Liptov Region Card można mieć zawsze przy sobie. Wystarczy pobrać aplikację Liptov – Nízke Tatry, wprowadzić numer karty i zawsze mieć zniżki przy sobie!

Nie wahaj się korzystać we wszystkich tych miejscach ze zniżek z Liptov Region Card. Wszystkie zdjęcia z odwiedzin tych miejsc oznacz hashtagiem #TrebaZazit, i nie zapomnij oznaczyć także nas @visitliptov.

autor: Ing. Jaroslav Moravčík