Ľubeľa

Najstarsza pisemna wzmianka o już istniejącej wiosce pochodzi z 1278 roku. W tym samym roku podarował król Władysław IV Janowi Galicusowi, właścicielowi Vlách, valonskiej narodowości, majątek leżący pomiędzy Ľubeľou i Vlachmi, dotąd należący do Ľubeli.

Do tego roku był teren Ľubele wyłącznym majątkiem króla Austro-Węgier. Król zostawił sobie część lubeľských majątków także w XIV i XV wieku. Majątek ten należał do dworu zamkowego Grodu Liptowskiego. Po zaniku Liptowskiego grodu w 1474 roku została część królewska Ľubele dołączona do majątku grodu Likava. W okresie tym wspominana część gminy nosiła nazwę Królewska (Kyral Lubele). Na początku XVI wieku było w Kráľovej Ľubeli 6 chłopskich posiadłości, jedna posiadłość hejtmana oraz dwie posiadłości libertynów. Od średniowiecza były tereny  Kľačian, Dúbravy i Ľubele przedmiotem zainteresowania bogatych górników z okolicy Bańskiej Bystrzycy i Bańskiej Szczawnicy. W okresie tym w dolinie Kľačianky wydobywano przede wszystkim złoto. Od końca XVI wieku część Ľubele we właszczeniu ziemian nazywała się Zemianska Ľubeľa (Lwbele Nymes, Nyemes Lwbele).

Wydarzenia w Liptowie (klęska głodowa, cholera) pod koniec XVI wieku i początkiem XVII wieku spowodowały spadek liczby mieszkańców w tym regionie. W 1831 roku cały Liptow oraz inne regiony Austro-Węgier uchwyciła dotąd  niewidzianą epidemię cholery. Już przed powstaniem epidemii w Liptowie zostało 15. lipca 1831 wydane wojewódzkie ustanowienie , które miało ograniczyć rozpowszechnianie cholery. Epidemia cholera pojawiła się w Liptowie poraz pierwszy 25 lipca 1831 r. i trwała aż do 15 stycznia 1832 r.. W Ľubeli umarło wtedy  81 ludzi. Od połowy XIX wieku istniała w  Ľubeli szkoła rzymskokatolicka. Imiona nauczycieli z tego czasu nie są znane. W 1900 roku zbudowano nowy drewniany budynek z jedną klasą szkoły. Pierwszym nauczycielem był rolnik Adam Bubniak Dipko. Później była szkoła z trzema klasami a na jej czole stał administrator-nauczyciel Ambróz Lukáč. Rzymskokatolicka szkoła w Ľubeli istniała od 1945 roku, gdy została przetransformowana na szkołę państwową. Po powstaniu Republiki Czechosłowackiej w 1918 roku doszło także w Ľubeli do dużych zmian. W 1923 roku w gminie zorganizowano i zagrano pierwsze amaterskie przedstawienie teatralne. W 1924 roku obie gminy połączyły się w jedną gminę polityczną o nazwie Ľubeľa. W 1932 roku powstała w Ľubeli ochotnicza straż pożarna. Jeszcze przed rozpoczęciem Słowackiego powstania narodowego odeszła czteroosobowa grupa buntowników pod dowodzeniem Petra Kubíka 9. augusta 1944 r. do obozu partyzanckiego  pod Prašivú a poźniej zostali członkami brygady kapitana Jana Nálepku i pierwszej brygady czechosłowackiej M. R. Štefánika. Po ustąpieniu jednostek partyzanckich i wojennych w góry, byli mieszkańcy gminy w bezpośrednim kontakcie z oddziałem partyzanckim Kirov i czwartą brygadą partyzancką.

Od stycznia 1945 roku zostało w Ľubeli umieszczonych 74 ewakuantów ze Wschodniej Słowacji. Po tym, jak w marcu 1945 roku partyzanci zaatakowali w gminie niemiecki patrol i zastrzelili dwóch niemieckich żołnieży, doszło następnie do represji. Oddziały SS 24 marca 1945 r. otoczyli miejscowość. Najpierw ją bombardowano a następnie obsadzono. Niemieccy żołnieże zastrzelili 4 osoby, zapalili 6 domów i 19 budynków gospodarczych. Do obozów koncentracyjnych nakoniec odwleczono 31 osób. Gmina została wyzwolona 4 kwietnia 1945 roku przez armię rosyjską oraz I Czechosłowacki Korpus Armijny.

Obecnie gmina liczy 1140 mieszkańców i jest połączona z Liptowską cyklomagistralą. Wioseczka leży w sercu regionu Liptow, dlatego jest stąd wszędzie blisko! Najczęściej wyszukiwane oraz największe parki rozrywki wodnej na Słowacji – GINO PARADISE Bešeňová (tylko 8 km), AQUAPARK TATRALANDIA (16 km), AQUA-VITAL PARK Uzdrowisko Lúčky (15 km), ośrodki górskie i narciarskie JASNA Tatry Niskie (20 km) i Rużomberek – Malinô Brdo (22 km) oraz mnóstwo kolejnych atrakcji sportowych , historycznych i kulturalnych regionu jest w zasięgu ręki!