Wspinaczka na Liptowie
Demanovska dolina
© miriama-kov
Liptów, a zwłaszcza Dolina Demianowska oferują niezliczoną ilość różnych możliwości aktywności na świeżym powietrzu, a także tereny do wspinaczki sportowej. Sąsiednie stoki, zwłaszcza Tatr Niskich, oferują setki tras wspinaczkowych o różnym stopniu trudności. Skała składa się głównie z wapieni o różnej twardości i kształcie. Podczas gdy niektóre obszary bardziej przypominają wieże, inne mają kształt ścian i płaskowyży. Z tego faktu wynika zwykle ich stopień trudności.
Na Liptowie znajdziemy około 8 obszarów skalnych i jeden drytool. Największym i zarazem najbardziej rozległym jest obszar Machnatô z kilkoma setkami dróg. Składa się z kilku wieżyczek i ścian. Za nią prowadzi Siná i Biela dolinka w Liptowskim Janie. Te dwa są raczej w kształcie płyt i trochę cięższe.
Długość dróg to przeważnie około 20m, ale w niektórych obszarach znajdują się ponad 30m drogi. Tak więc lina o długości 60 metrów to minimum, które każdy potrzebuje, ale idealnie jest posiadać dziesięć metrów rezerwy. Zdecydowanie należy sprawdzić długość drogi przed wspinaczką. Ponieważ skały znajdują się w lesie, zdarza się, że z nich i nad nimi znajduje się schodzony szlak leśny przez zwierzęta. Od czasu do czasu zdarza się, że ze szczytu skał spadnie jakiś kamień. Dlatego zalecany jest kask we wszystkich obszarach bez wyjątku.
Uprzejmie informujemy, że prawie wszystkie obszary znajdują się w 5 najwyższym stopniu ochrony przyrody i dlatego rozpalanie jakiegokolwiek ognia jest surowo zabronione. Prosimy o respektowanie tego zakazu, abyśmy mogli wspinać się także w przyszłym roku na tak pięknych terenach, które posiadamy na Liptowie.
Dlatego zalecany jest kask we wszystkich obszarach bez wyjątku.
Zalecana długość liny 60 m.
Mapa ścian wspinaczkowych na Liptowie
Miejsca do wspinaczki
Największy i zarazem najrozleglejszy teren wspinaczkowy na Liptowie, który znajduje się w bocznej dolince demianowskiego systemu dolinowego – Machnatô. Obszar charakteryzuje się ciekawymi wapiennymi wieżami skalnymi i ścianami. Lewą część skał tworzy wapień dolomitowy i znajdują sie tam piękne długie trasy o różnym stopniu trudności. Skały są zorientowane na południe. Prawą część skał tworzy chwytliwa skała zlepieńcowata. Ta część jest zorientowana na południe i południowy wschód. Obszar nadaje się do wspinaczki wiosną, latem i jesienią, a w cieplejszych miesiącach oferuje również zacienione sektory.
Trasy są zorientowane na sport, a stopień trudności tras waha się od 3 UIAA do najtrudniejszej trasy Bestseller direkt 9 UIAA. W okolicy znajduje się wiele łatwiejszych tras, więc nadaje się zarówno dla początkujących, jak i dla dzieci. W przewodniku wspinaczkowym do tej pory opisano 146 tras w 20 sektorach, ale wiele tras zostało dodanych i wciąż jest dodawanych. Wspinaczka jest dozwolona przez cały rok.
Prawie wszystkie skały znajdują się na obszarze chronionym Parku Narodowego Niskie Tatry i na terenach miejskich, dlatego konieczne jest respektowanie wszelkich zakazów i przestrzeganie zasad przyzwoitego zachowania.
Dojazd: Teren wspinaczkowy Machnatô znajduje się w Dolinie Demianowskiej, około 12 km od Liptowskiego Mikulasza i 1,5 km od Jaskini Wolności po lewej stronie w kierunku ośrodka narciarskiego Jasná. Parkowanie jest możliwe na parkingu przy drodze 48.987186, 19.592201. Dojście z parkingu pod skały zajmuje około 3 do 10 minut.
W przypadku pełnego parkingu istnieje możliwość skorzystania z parkingu na Lúčkach w pobliżu ośrodka narciarskiego 48.980979, 19.592146.
Prawdopodobnie najpiękniejszy obszar Doliny Demianowskiej utworzonej przez masyw wapienny, który rozciąga się od ujścia doliny do środka szczytu Sinej. Tylko dolna część, podzielona na Skały Górne i Dolne, jest oficjalnie dozwolona, począwszy od 1.5. do 28.2., obowiązywanie tego odstępstwa trwa do 2022 roku. Wierzymy jednak, że zostanie on nadal przedłużany.
Wspinaczka jest tutaj bardzo specyficzna. Skała jest twarda, płytowa, a przez to bardzo techniczna i mocna. Przeważają tu małe uchwyty a stopnie. Można znaleźć ponad 100 tras od VI + do X + UIAA. Przeważnie około VIII stopnia. Trzeba jednak liczyć się z utrudnieniami, które są o pół stopnia większe niż w innych obszarach. Cały masyw zwrócony jest na południe, a latem skała jest gorąca. Cały obszar, z wyjątkiem dolnej jaskini, jest szczególnie odpowiedni na chłodne dni. Specyfika skały sprawia, że teren ten przeznaczony jest raczej dla doświadczonych wspinaczy, którzy z pewnością nie pożałują wizyty na Sinej.
Dojazd: 10 min.
Z autostrady D1 zjeżdżamy na Dolinę Demianowską. Samochodem możemy wyjechać na parking przed Jaskinią Wolności. Stąd idziemy pieszo wzdłuż szlaku żółtego prowadzącego na szczyt Sinej. Po wejściu do doliny przechodzimy obok strumyka z podmytymi meandrami do wapienia. Po około 200 m skręcamy od znaku żółtego w prawo na schodzony szlak prowadzący do skały. Z tego miejsca widać już nad nami rozpoczynający się rząd skał, do których można łatwo przejść w 5 minut.
Prawdopodobnie najtrudniejszy obszar Doliny Demianowskiej, utworzony przez sklepienie wapienne, które wznosi się nad hotelem Repiská. Składa się z trzech charakterystycznych sklepień i płyty technicznej w prawej dolnej części. Teren jest oficjalnie dopuszczony do całorocznej wspinaczki. Należy jednak sprawdzić na stronie www.james.sk, czy obowiązują jakieś odstępstwa.
Wspinaczka jest tu siłowa i wytrzymałościowa. Skała jest stosunkowo twarda i większość dróg prowadzi do wyraźnego nawisu. Można tutaj znaleźć ponad 50 tras od V+ do 10+ UIAA. Przeważnie około VIII stopnia. Cały masyw zwrócony jest na południe i latem skała jest gorąca, a samo sklepienie jest jeszcze bardziej nagrzane. Jest bardziej odpowiednia na zimowe i jesienne dni lub w deszczową pogodę. Nadaje się głównie dla silnych wspinaczy, którzy mogą poprawić swoje osobiste wyniki.
Dojazd: 15 min.
Z autostrady D1 zjeżdżamy na Dolinę Demianowską. Podjeżdżamy samochodem na parking przed Jaskinią Wolności. Stamtąd pieszo udajemy się drogą asfaltową do hotelu Repiská, 15 min. Nad hotelem wznosi się sklepienie. Dalej możemy kontynuować idąc drogą asfaltową dookoła lub przy murze oporowym przed hotelem stromo pod górę wydeptanym szlakiem wprost pod sklepienie.
Styl: drytooling
Nowo powstały obszar drytoolingu w Dolinie Demianowskiej. Drytooling to styl wspinaczkowy, w którym do wspinania używa się czekanów i raków. Wspinacz nie chwyta więc rękoma skały, ale wkłada czekany do uchwytów i otworów. Wspinaczka na Ertoidzie jest bardzo siłowa i wytrzymałościowa. Obszar składa się z szerokiego nawisu wapienia, który posiada tylko około 10 metrów wysokości. Ale jego nachylenie jest bardzo strome i w najwyższym punkcie tworzy krótki sufit.
Wspinaczka jest tutaj dozwolona przez cały rok. Duży nawis jest także schronieniem przed deszczem, ale podczas ulewnych dni zaczyna przeciekać i ciec. Podczas miesięcy zimowych pozostawiono tutaj ekspresy wspinaczkowe, które latem zostają ściągnięte.
Dojazd: 5 min.
Z autostrady D1 zjeżdżamy do Doliny Demianowskiej. Samochód parkujemy na parkingu przed Demianowską Jaskinią Lodową. Stąd idziemy kawałek drogą asfaltową obok hotelu RiverSide. Dalej idziemy szlakiem turystycznym po lewej stronie potoku. Po 5 minutach szlak prowadzi nas około 10 metrów pod wyraźnie szeroki nawis, w którym wiszą ekspresy wspinaczkowe.
Przyjemny spokojny obszar ukryty w lesie Białej Doliny, za wsią Liptowski Jan. Posiada kilka turni wapiennych, podzielonych na cztery główne sektory. Nadaje się zarówno dla początkujących, jak i doświadczonych wspinaczy, którzy preferują głównie drogi techniczne. Dużą zaletą jest możliwość wspinania się przez cały rok, dzięki czemu można tu przyjemnie spędzić dzień w ciepłe zimowe dni.
Stopień trudności dróg jest od IV do IX + UIAA, gdzie większość dróg to około VI i VII stopień. Trasy mają charakter techniczny, a te dłuższe charakteryzują się także sporą wytrzymałością.
Dojazd: 15 min.
Z autostrady D1 zjeżdżamy na Liptowski Jan. Następnie przejeżdżamy przez wieś i po wjeździe do Doliny Janskiej mijamy kąpielisko termalne i schronisko Strachanovka. Po prawej stronie znajduje się hotel Bystrá, a na najbliższym zakręcie, za hotelem po prawej stronie parkujemy na parkingu obok budynku wodociągów. Stąd udajemy się dalej doliną wzdłuż strumienia idąc przez około 10 minut. W miejscu, gdzie leśna droga przecina strumień, trzymamy się dalej prawej strony i wchodzimy szlakiem przez 5 minut na górę pod skałami.
Najmłodszy obszar na Liptowie, który składa się z turni zlepieńcowych, o wysokości 50 m. Wznosi się na granicy wsi Studničná i Komjatná w powiecie Ružomberok. Oferuje piękną wspinaczkę dla wspinaczy o wszystkich stopniach trudności z możliwością spróbowania dłuższej wspinaczki. Zlepieniec posiada niesamowitą zdolność formowania się w przyjemne duże uchwyty, łuski i nacięcia, co sprawia, że obszar ten jest najlepszym na Liptowie i posiada jeden z najpiękniejszych widoków ze szczytu turni.
Dojazd: 15 min.
Z Rużomberoka jadąc drogą na Dolný Kubín, skręcamy do wsi Komjatná. Po około 2 km wjeżdżamy na wzgórze, pod którym znajduje się część zwana Studničná. Parkujemy samochód na tym wzgórzu, tuż obok kapliczki, która stoi przy drodze. Stąd udajemy się dalej pieszo polną drogą w kierunku Komjatnej. Przechodzimy przez łąkę i stromym krótkim podejściem dochodzimy do lasu. Tu skręcamy w lewo do lasu charakterystycznym zchodzonym szlakiem. Po około 5 minutach docieramy na szczyt turni. Stąd szlak prowadzi z obydwu stron w dół pod skały.